Thuế là gì?

“Thuế là khoản nộp bắt buộc mà các thể nhân (cá nhân) và pháp nhân (tổ chức) có nghĩa vụ thực hiện đối với Nhà nước, phát sinh trên cơ sở các văn bản pháp luật do Nhà nước ban hành, không mang tính chất đối giá và hoàn trả trực tiếp cho đối tượng nộp thuế”.Nhà nước thu thuế nhằm mục đích:

• Thuế là nguồn chi phí cần thiết để duy trì, vận hành và thực hiện các nhiệm vụ, chức năng của cơ quan Nhà nước nhằm mục đích ổn định và phát triển kinh tế, xã hội.
• Nhà nước thu thuế nhằm mục đích thu ngân sách và điều tiết thu nhập xã hội.
• Nhà nước thu thuế nhằm các mục đích đặc biệt. Ví dụ: thuế tiêu thụ đánh vào thuốc lá, rượu bia, ô tô nhập khẩu nhằm hạn chế các cá nhân tiêu thụ loại hàng hóa này hay phí thủy lợi nhằm huy động tài chính cho sự phát triển, trùng tu hệ thống tưới tiêu, điều tiết nguồn nước của địa phương,…

Xem thêm: Thuế thu nhập doanh nghiệp là gì? Cách tính như thế nào?

Tại sao cần phải biết các loại thuế doanh nghiệp phải nộp ngay từ đầu?

Mỗi công ty, doanh nghiệp khi hoạt động đều phải chịu rất nhiều loại thuế và mỗi loại thuế được quy định cụ thể ở các văn bản pháp lý khác nhau. Nếu doanh nghiệp không nắm rõ quy định của các loại thuế ngay từ đầu thì sẽ bị xử phạt theo Nghị định của Chính phủ đã ban hành. Cụ thể:

• Nghị định 129/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính về thuế và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế.
• Thông tư 166/2013/TT-BTC quy định chi tiết về xử phạt vi phạm hành chính về thuế.

Xem thêm: Lập kế hoạch thuế là gì và những lợi ích đối với Doanh nghiệp

Các loại thuế doanh nghiệp phải nộp

Các loại thuế doanh nghiệp phải nộp cho Nhà nước, cụ thể bao gồm:

1. Lệ phí môn bài

Theo quy định tại khoản 2 Điều 17 Thông tư 156/2013/TT-BTC: Khai thuế môn bài là loại khai thuế nộp hàng năm được thực hiện như sau:

• Khai thuế môn bài một lần khi người nộp thuế mới hoạt động kinh doanh, chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng bắt đầu hoạt động sản xuất kinh doanh.
• Trường hợp người nộp thuế mới thành lập cơ sở kinh doanh nhưng chưa hoạt động sản xuất kinh doanh thì phải khai thuế môn bài trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế hoặc ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

Mức nộp lệ phí môn bài được quy định dựa trên mức số vốn đầu tư hoặc vốn điều lệ của doanh nghiệp như sau:

• Doanh nghiệp có vốn điều lệ trên 10 tỷ đồng thì mức thuế môn bài phải đóng cho cả năm là 3 triệu đồng.
• Doanh nghiệp có vốn điều lệ từ 5 đến dưới 10 tỷ đồng thì mức thuế môn bài phải đóng cho cả năm là 2 triệu đồng.
• Doanh nghiệp có vốn điều lệ từ 2 đến dưới 5 tỷ đồng thì mức thuế môn bài phải đóng là 1,5 triệu đồng.
• Doanh nghiệp có vốn điều lệ dưới 2 tỷ đồng thì mức thuế môn bài phải đóng là 1 triệu đồng.

Xem thêm: Tư vấn kế toán thuế – Cần lắm việc đi sâu từng ngõ ngách

2. Thuế giá trị gia tăng (thuế GTGT)

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) hay còn gọi là thuế VAT, thuế bán hàng là phần chênh lệch giữa thuế GTGT mua vào và thuế GTGT bán ra. Đây là loại thuế được kê khai theo tháng.Để xác định số tiền phải nộp thuế GTGT thì doanh nghiệp cần xác định phương pháp kê khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ hay phương pháp trực tiếp.

Trường hợp doanh nghiệp kê khai theo phương pháp khấu trừ

Nếu thuế GTGT đầu ra lớn hơn thuế GTGT đầu vào thì doanh nghiệp phải nộp phần chênh lệch đó. Ngược lại, nếu thuế GTGT đầu ra nhỏ hơn đầu vào thì doanh nghiệp sẽ được khấu trừ phần chênh lệch.

Trường hợp doanh nghiệp kê khai theo phương pháp trực tiếp

Doanh thu để tính thuế GTGT là tổng số tiền bán hàng hóa, dịch vụ thực tế ghi trên hóa đơn bán hàng đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT bao gồm cả khoản phụ thu, phí thu thêm mà doanh nghiệp được hưởng.Tỷ lệ phần trăm tính thuế GTGT được quy định với các ngành, nghề theo Thông tư 219/2013/TT-BTC như sau:

• Phân phối, cung cấp hàng hóa là 1%.
• Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu là 5%.
• Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu là 3%.
• Hoạt động kinh doanh khác là 2%.

3. Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là thuế trực thu đánh vào thu nhập của người lao động có thu nhập. Loại thuế này được tính theo tháng, kê khai theo tháng hoặc quý nhưng quyết toán theo năm.

Công thức tính thuế TNCN như sau:

Trong đó:

• Thu nhập tính thuế TNCN = Thu nhập chịu thuế TNCN – Các khoản giảm trừ.
• Thu nhập chịu thuế TNCN = Tổng TNCN được công ty chi trả – Các khoản thu nhập không tính thuế TNCN.

Các khoản giảm trừ thuế thu nhập cá nhân:

• Giảm trừ gia cảnh:
  • Đối với bản thân: 11.000.000 đồng/người/tháng.
  • Đối với người phụ thuộc: 4.400.000 đồng/người/tháng.
• Các khoản bảo hiểm bắt buộc: bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm nghề nghiệp (đối với những ngành nghề đặc biệt).

Nên xem: Vì sao thuế của doanh nghiệp – đang rối như tơ vò?

4. Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là loại thuế trực thu. Khi hoạt động sản xuất, kinh doanh thì doanh nghiệp có nghĩa vụ nộp thuế thu nhập tạm tính hàng quý và quyết toán thuế của năm.

Công thức tính thuế TNDN là:

Trong đó:

• Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – (Thu nhập được miễn thuế + Các khoản lỗ kết chuyển theo quy định).
• Thuế suất thuế TNDN được quy định tại Điều 11 Thông tư 78/2014/TT-BTC:
  • Tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí tại Việt Nam là 32 – 50%.
  • Tìm kiếm, thăm dò, khai thác các mỏ tài nguyên quý hiếm (gồm: bạch kim, vàng, bạc, thiếc, vonfram, antimon, đá quý, đất hiếm trừ dầu khí) là 50%.
  • Nếu tài nguyên quý hiếm có từ 70% diện tích được giao trở lên ở địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn thuộc danh mục địa bàn ưu đãi thuế TNDN là 40%.
  • Các lĩnh vực còn lại (áp dụng với cả mức doanh thu trên hoặc bằng 20 tỷ đồng và dưới 20 tỷ đồng ) là 20%.

Ngoài các loại thuế doanh nghiệp phải nộp trên, dựa vào đặc điểm của từng doanh nghiệp thì sẽ có thêm một số loại thuế khác như:

• Thuế tài nguyên.
• Thuế xuất – nhập khẩu.
• Thuế bảo vệ môi trường.
• Thuế tiêu thụ đặc biệt.
• Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.

Một số câu hỏi liên quan đến các loại thuế mà doanh nghiệp phải nộp

• Doanh nghiệp kinh doanh thương mại phải nộp các loại thuế nào?

Câu trả lời: Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh thương mại chỉ cần nộp các loại thuế sau: lệ phí môn bài, thuế GTGT và thuế TNDN.

• Doanh nghiệp thành lập năm 2022 có phải nộp thuế môn bài không?

Câu trả lời: Không.

• Thành viên công ty chuyển nhượng vốn góp có cần kê khai thuế TNCN không?

Câu trả lời: Có.

• Doanh nghiệp được phép lỗ liên tiếp bao nhiêu năm?

Câu trả lời: Theo Thông tư 96/2015/TT-BTC, doanh nghiệp sau khi quyết toán thuế mà bị lỗ thì chuyển toàn bộ số lỗ vào thu nhập (thu nhập chịu thuế đã trừ thu nhập miễn thuế) của những năm tiếp theo. Thời gian chuyển lỗ không quá 5 năm, kể từ năm tiếp theo sau năm phát sinh lỗ.

• Nộp thuế doanh nghiệp ở đâu?

Câu trả lời: Doanh nghiệp có thể nộp thuế trực tiếp tại kho bạc Nhà nước, cơ quan quản lý Thuế, ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng, giao dịch điện tử thông qua chữ ký số.

Trên đây là các loại thuế bắt buộc mà doanh nghiệp cần phải nộp. Nếu doanh nghiệp có thắc mắc gì về thuế thì hãy liên hệ với Nguyên Anh. Nhân viên của chúng tôi sẽ giải đáp mọi câu hỏi về thuế cho doanh nghiệp.